EEG belli bir frekans ve genli?i (amplitüd) olan elektriksel sinyallerden olu?ur (?ekil 1'de normal bir EEG örne?i görülmektedir.). Uyan?kl?kta EEG?nin temel aktivitesi 8-12 Hz frekansl? partietooksipital alfa ritmidir. Alfa ritmi en iyi ki?i uyan?k, istirahatte, relaks ve gözler kapal? iken görülür. Gözler aç?k veya ki?i uyar?l?rsa bloke olur. Beta aktivitesi 13?25 Hz frekansl? frontal ve sentral bölgelerde görülen, k?smen dü?ük voltajl? normal aktivitedir. Yüksek voltajl? beta aktivitesi sedatif-hipnotik ilaç al?m?nda görülür. EEG Elektroensefalografi Nedir - EEG Üzerine
EEG rutin olarak uyan?kl?kta çekilir. Ancak bazen uyku anomallikleri ya da EEG de baz? anormalliklerin uykuda belirginle?mesi gibi nedenlerle uyku EEG?si de çekilmektedir. Uyku, EEG temelinde 5 döneme ayr?l?r. Faz olarak isimlendirilen bu dönemler esas olarak 2 ana k?s?mdan olu?ur: REM ve nonREM. REM h?zl? göz hareketlerinin ?ngilizce k?saltmas?d?r ve uykunun özel bir dönemidir. nonREM dönemleri ise REM d???nda kalan 4 dönemi içerir. Fazlara göre EEG de temel özellikler ?öyledir: Faz1: Uyku ile uyan?kl?k aras? geçi? dönemidir. Bu dönemde alfa aktivitesi kaybolur, dü?ük voltajl?, yava? aktiviteye yerini b?rak?r. Verteks keskin dalgalar? maksimal olarak vertekste yerle?ik elektrodlardan kaydedilir. Faz 2: Uyku i?ciklerinin ortaya ç?k??? ile bu döneme geçilir. Uyku i?cikleri 12-14 Hz frekansl? sinüzoidal dalgalard?r. Faz 3-4: Yüksek voltajl?, yayg?n yava? dalga aktivitesi ile belirgindir. Uykunun en derin oldu?u dönemdir. Faz 1-4 dönemlerinin hepsine birden nonREM uykusu denir. REM: Dü?ük voltajl?, kar???k frekansta, Faz 1 EEG?sine benzer özellikte, h?zl? göz hareketleri ve tüm vücutta atoninin bulundu?u bir dönemdir. REM eri?kinlerde uykuya geçtikten 90 dakika sonra ortaya ç?kar. Normalde gündüz çekilen bir EEG de REM izlenmez fakat uyku deprivasyonu, REM bask?lay?c? ilaçlar?n b?rak?lmas?, alkolün b?rak?lmas? veya narkolepsi de görülebilir.
eeg nedir - EEG Üzerine GENEL EEG ANORMALL?KLER? Zemin Ritminde Yava?lama: Bilindi?i gibi normal bir EEG de zemin ritmini 8-13 Hz lik parietoksipital alfa ritmi ve sentral bölgelerde 13-25 Hz lik beta ritmi olu?turmaktad?r. Zemin ritminde 7 Hz?in alt?na dü?en aktiviteler yava? serebral dalgalard?r. Bunlardan 4-7 Hz aras?nda olanlara Teta dalgalar?, 0-4 Hz aras?ndakilere Delta dalgalar? denmektedir. Teta ve delta dalgalar?n?n ikisinin de normal bir uyan?kl?k EEG sinde görülmesi istisnai durumlar d???nda anormaldir. EEG Elektroensefalografi Nedir - EEG Üzerine
Zemin Ritminde Diffüz Yava?lama: En s?k görülen EEG anormalli?idir.Nonspesifik bir bulgudur ve de?i?ik nedenlere ba?l? yayg?n ansefalopatilerin bir özelli?idir (toksik, metabolik, anoksik, dejeneratif). Multipl fokal yava?lama lateralize parenkimal disfonksiyonun bulundu?u durumlarda görülebilir (Tümör, serebral infarkt, enfeksiyöz nedenler vs). Fokal voltaj dü?üklü?ü gri cevherde lokalize bir lezyonun i?aretidir fakat fokal subdural hematom veya s?v? toplanmas?nda görülebilir. eeg nedir - EEG Üzerine Trifazik dalgalar: K?sa süreli, jeneralize e? zamanl? olarak ortaya ç?kan bir aktivitedir. S?kl?kla deprese bir zemin ritmi üzerinde görülmektedir. Hepatik ensefalopati için tipik bir bulgudur. eeg nedir - EEG Üzerine Epileptiform elektriksel bo?al?mlar: Epilepsinin interiktal yani nöbetler aras?nda izlenen bulgusudur. Bu de?arlar keskin, diken, diken-dalga formalr?nda ve genellikle zemin aktivitesinden daha yüksek voltajl? aktivitelerdir. Nadiren normal bireylerde de görülebilir. Spesifik epileptik sendromlara özel baz? EEG bulgular? vard?r. Bunlar: EEG Elektroensefalografi Nedir - EEG Üzerine
Periyodik Lateralizan Epileptik De?arjlar (PLED): Akut destrüktif serebral lezyonlar?n bir bulgusudur. Genellikle yava? bir zemin üzerinde 1-2 Hz lik frekansla ritmik olarak ortaya ç?karlar. S?kl?kla Herpes Simpleks ansefalitinde görülür, bunun yan? s?ra infarkt, serebral infeksiyon, anoksi ve tümörlerde görülebilir. eeg nedir - EEG Üzerine Generalize Periyodik Keskin Dalga Aktiviteleri: Deprese yava? bir zemin üzerinde 0.5-1 Hz frekansla ortaya ç?karlar. Serebral hipoksi, Creutzfelt-Jakop hastal???nda görülür. Daha yava? frekanslarda subakut sklerozan panensefalitin de (SSPE) özgün bulgular?ndand?r. EEG Elektroensefalografi Nedir - EEG Üzerine EEG?N?N KL?N?K UYGULAMALARI -
EP?LEPS?: EEG?nin epilepsinin tan?s?nda yeri çok önemlidir. Ayr?ca spesifik Epileptik sendromlar?n ayr?m?nda da i?e yaramaktad?r. EEG de epileptik dalgalar?n varl??? epilepsi tan?s?n? destekler, fakat yoklu?u tan?y? d??lamaz. Epileptik olgular?n %10 ile %40??nda EEG daima normal kal?r. Uyku, uykusuz b?rak?lma, fotik stimulasyon, hiperventilasyon epileptik hastalarda de?arjlar?n ortaya ç?k???n? kolayla?t?r?r. West sendromu, Lennox- Gastaut Sendromu, Çocuklu?un Absans Epilepsisi, Benign Rolandik Epilepsi, Jüvenil Myoklonik Epilepsi, Temporal lop nöbetleri özel EEG bulgular? ile kolayl?kla tan?nabilir. Bunlardan belki en tipik olan? çocuklu?un absans epilepsisidir. 3- 3.5 Hz? lik diken-dalga de?aj? görülür. - EEG Elektroensefalografi Nedir - EEG Üzerine
DEMANS ve D?FFÜZ ANSEFALOPAT?LER: Bu tür hastalarda EEG iyi bir laboratuar testidir. Trifazik dalgalar?n varl??? toksik ve metabolik ensefalopatiye i?aret eder. Yüksek voltajl? ve yüksek frekansl? beta aktivitesi hipnotik kullan?mda görülür. Creutzfelt-Jakop hastal???nda %90 0.5-1 Hz periyodik jeneralize keskin dalga de?arjlar? görülür. Alzheimer hastal???nda zemin ritminde diffüz yava?lama görülür. Multi-infarkt demanslarda fokal yava?lamalar izlenir. EEG Elektroensefalografi Nedir - EEG Üzerine -
FOKAL SEREBRAL LEZYONLAR: Yap?sal lezyonlar?n tan?s?nda EEG?nin rolü s?n?rl?d?r. Ancak kitle lezyonlar?n?n epileptojenik özelliklerinin de?erlendirilmesinde yararl?d?r. ?nfarktlar?n erken tan?s?nda k?smen yararl? olabilir. Örne?in geçici iskemik atakta BT ve MRG normalken EEG zemin ritmi yava?lamas?n? ortaya koyabilir. EEG Elektroensefalografi Nedir - EEG Üzerine -
SEREBRAL ?NFEKS?YONLAR: Herpes Simpleks ansefalitli olgular?n %80? inde fokal yava?lama ve periyodik lateralizan epileptiform de?arjlar (PLED) izlenir. PLED?ler tipik olarak hastal???n 2-15. günleri aras?nda görülür. SSPE? de 4-10 sn aral?klarla tekrarlayan yüksek voltajl?, delta dalgalar? görülür. AIDS demans kompleksinde EEG de nonspesifik zemin ritmi yava?lamalar? görülür. E?er fokal yava?lamalar varsa o durumda AIDS üzerinde yerle?mi? lenfoma, toxoplasma enfeksiyonu gibi olaylar akla gelmelidir. eeg nedir - EEG Üzerine |