UYKUSUZLUGUN ÇEŞITLERI VE SEBEPLERI
Uykusuzlugun en sik görülen tipi psikofizyolojik olanidir. Ancak bütün uyku hastaliklarinin bir belirtisi olarak ortaya çikabilir. Ayrica dahili, psikiyatrik , ve ilaçlarla ilgili bir durum da olabilir .

http://www.eeguzerine.com/?s=Icerik&No=1332938037
Psikofizyolojik veya şartli uykusuzluk
Psikofizyolojik uykusuzluk tipik olarak diger stress gibi faktörler devrede iken oluşur. Birkaç gün uykusuz geçince hasta artik uyku derdine düşer. Sonuç uykusuzlugun artmasi ve yerleşmesidir. Uyku zamani uyarilar ve hatta yatagin ve yatak odasi uyari kaynagi olabilir. Böylece bu hastalar kendi odalarinda uyuyamazken başka mekanlarda çok rahat uyuyor olabilirler ( oturma odasi , motel, uyku laboratuari )
Psikofizyolojik uykusuzlugun esasi bütün dikkatin uyuyamama üzerinde toplanmasidir. Uyuyamama rahatsizligin tek nedeni olarak görülmekte ve diger emosyonel ve mental konular küçümsenmektedirler. Tipik olarak hastalar stress faktörlerini inkar etmekte veya görmemektedirler ve uyuyamamayi nedensiz var kabul etmektedirler.

EEG Üzerine
Idiopatik veya çocuklukta başlayan uyuyamama
Bu durum kronik ve ciddi bir uyuyamama ve uykuyu devem ettirememe halidir ki çocuklugun ilk haftalarina kadar izi takip edilebilir(8). Uyku latansi yani yataga idince uykuya dalma süresi çok uzun olabilir ve uyku uyanmalarla parçalanmiştir. Hastaligin gün içi uzantilari dikkatin azalmasi, enerji ve konsantrasyonun eksikligi ve moralin depresyon ve anksiyeden ziyade kötülük ve baski olarak azalmasidir.
Altta yatan tahmini nörolojik bozukluk hafif ile şiddetli derecelerde oldugu gibi uyyamama da hafif veya agir ve hatta dayanilmaz olabilir. Hafif veya agir idiopatik insomniyada psikolojik fonksiyonlar dikkati çekecek şekilde normaldir. Ileri vakalarda hastalar iş yapamazlar. Çocukluk ve ergenlikte idiopatik uykusuzluk dyslexsi veya hiperaktivite gibi nörolojik belirtilerle seyredebilir. Vakalarin çogunda EEG?de yaygın nonspesifik anormallikler görülür.

PSG (Uyku Testi) - EEG Üzerine
Her nekadar idiyopatik uykusuzluk çocuklukta ortaya çıkarsa da her çocukluk uykusuzluğu idiyopatik insomniya değildir.
Uyku durumunu idrak edememe uykusuzluğu
Bu ilginç hastalıkta uykuyla ilgili objektif hiçbir bozukluk olmamasına karşılık uykusuzluktan şikayet vadır. Hastalar haftalar, aylar ve hatta yıllardır uyumadıklarını söyleyebilirler. Halbuki objektif uyku testinde her gece saatlerce uyumaktadırlar(4,9). Hastalara çalışmalar gösterilince testlerin yanlışlığını ileri sürerler , çünkü inançları varsa bile çok az uyudukları şeklindedir.

PSG (Uyku Testi) - EEG Üzerine
Kötü Uyku hijyeni
Bazı kişilerde uykusuzluk yaşama stilinin sonucudur. Diğer bazı kişilerde kronik uykusuzluğun bir sonucu olarak kötü uyku hijyeni gelişir. Mesela ikinci durumda uyanık kalmak için kafein uyumak için de daima alkol alınmaktadır. Daha fazla uyku almak gayreti ile yatakda daha uzun zaman geçirmeye başlarlar(4). Halbuki böyle manevralar sadece uykusuzluğu artıtıracaktır

PSG (Uyku Testi) - EEG Üzerine
Huzursuz Bacak Sendromu
Bu sık görülen durum toplumun %10?unda değişik derecelerde bulunmaktadır. 4 kardinal semptomu bacakları hareket ettirme isteği, rahatsızlık veya tarif edilemezlik ile karakterize pareztezi, motor huzursuzluk, ve gece ve dinlenirken hzursuzluğun artması (10). Huzursuz bacak sendromunun belirtileri trisiklik antidepresan , selektif serotonin uptake inhibitörü alanlarda, ve hamilelerde artabilir.

PSG (Uyku Testi) - EEG Üzerine
Fatal Ailevi Uykusuzluk
Otosomal dominan geçişli bu herediter hastalık klinik olarak ilerleyici insomni, dysotonomi, hormon sekresyonunun sirkadyen ritminde bozulma, motor belirtiler, ve kognisyonda hafif ve orta deecede bozulmalar ile karakterlidir. Başlangıç zamanı 35 - 60 yaşlar arasidir, ve 7- 32 ay kadar sürer. Bu hastalikta beyinde anormal bir prion proteini bulunur (PrPsc) ve bu proteini kodlayan gende mutasyon bulunmaktadir(12). Bu hastaligin fatal yapisi nörolojik dejenerasyonla ilgidir, uykusuzlukla ilgili degildir

PSG (Uyku Testi) - EEG Üzerine
Diger Uyku Bozukluklarina Bagli Uykusuzluk
Bazen uykusuzluk tikanmaya bagli uyku apnesinin ilk belirtisi olarak ortaya çikar. Büyük bir apne hasta grubunda uykusuzluk % 16 olarak bulunmuştur (13). Uykusuzlugu olan başka bir büyük hasta grubunda ise RDI ( respiratuar bozukluk indeksi ) en az 30 olan % 2.3 hasta kontrollerdeki % 1.3 e karşin bulunmuştur.

PSG (Uyku Testi) - EEG Üzerine
Sirkadyen uyku bozukluklarinda hastalar iyi uyumaktaysa da sosyal hayata uygun saatlerde degildir(4). Ilerlemiş uyku fazi sendromunda hastalarin akşam aşiri uykusu olup sabah istenmeyen çok erken uyanmalari olur. Gecikmiş uyku fazi sendromu olanlarda ise uyku saatlerinde uykusuzluk ve özellikle sabahlari olmak üzere aşiri gün içi uykululugu olur.

PSG (Uyku Testi) - EEG Üzerine
Bazen narkolepsi uykusuzlukla ortaya çikabilir. Narkolepsi hastalarinin %50?sinde gece uykusu bozuktur

PSG (Uyku Testi) - EEG Üzerine
Nörolojik ve Tıbbi Durumlar
Diğer semptomlarla birlikte uykusuzluk da yapan hastalıklar: propriospinal myoklonus.
Parkinson?s ve diğer nörodejeneratif hastalıklar, uyku başı santral uyku apnesi, ağrı, dejeneratif hastalıklar, allerjiler, ve astım.

PSG (Uyku Testi) - EEG Üzerine
Menapoz Uykusuzluğu
Orta yaş kadınlarında yüksek oranda uyku bzukluğu vardır. ( Bir çalışmaya göre (16) %42).
Her nekadar çapraz (yani cross - sectional ) analizler uyku bozukluğunun menapozla ilgili olmadığını göstermekte ise de , hormon tedavisi almayan hastalarda postmenapozal dönem uykuda bozukluk yapan değişikler dönemidir(16). Perimenapozal ve postmenapozal dönemde bayanlardaki olağanüstü uykusuzluk prevalansı ve bu hastaların sayılarının kabarıklığı durumun sebep ve tedavileri konularında acil çok sayıda araştırma gerektiğini ortaya koymaktadır(16,17)

PSG (Uyku Testi) - EEG Üzerine
Yaşlılarda Uykusuzluk
Yaşlıların serebral fonksiyonlarındaki önemli değişikliklere bağlı olarak uyku kalitesi ve kantitesinde dramatik değişiklikler ortaya çıkabilir. Değişiklikler arasında uykunun erken veya geç ortaya çıkması , uyku solunumu bozukluklarında artma, bacak hareketlerinde artma, ve sık şekerleme yapma (1) sayılabilir

PSG (Uyku Testi) - EEG Üzerine
İlaçlara bağlı uykusuzluk
Selektif seretonin uptake inhibitörleri (18,19), stimülanlar, teofilin,prednison (4), yeni antikonvülzanlardan felbamate (20) (Felbatol) ve lamotrigine (21) (Lamictal) uykusuzluk yapabilirler. Diğer ilaçlara bağlı uykusuzluklar arasında sedatif ilaçların terki, diğer ilaçlara idiosenkrazik reaksiyonlar, ve toksik reaksiyonlar ( mesela alkol, fenitoin (Dilantin), karbon monoksit)(4).

PSG (Uyku Testi) - EEG Üzerine
Psikiyatrik Durumlar
Uykusuzluk hastalarında heyecan hayatın büyük bir parçası haline geldiyse genel anksiyete bozukluğu teşhisi konur. Tersine heyecan sadece zayıf uykunun üstüne odaklanmışsa psikofizyolojik uykusuzluk tipik teşhisdir (7).
Affektif bozukluğu psikofizyolojik uykusuzluk ayırdetmek bazen zor olabilir.Çünkü uykudaki bozulmanın bir sonucu olan disforik hal psikofizyolojik uykusuzluğa sıklıkla eşlik eder. Bu iki durumu birbirlerinde ayıretmek için vejetatif belirtiler mesela iştah ve libido kaybı , veya depresyondaki özellikle sabah olan tipik diurnal kaymalar temel alınırlar (7).
Genel olarak eğer hastalar Diagnostic and Statistical Manua of Mental Disorders (DSM-IV) (22)daki diğer Axis I veya II teşhis kriterlerine uyuyorlarsa psikofizyolojik uykusuzluk tanısı uygun olmaz. Daha önce depresyonla alakasız farzedilen uykusuzluğun depresyon ve anksiyeteye kaynaklık ettiğine dair deliller artmaktadır(23,24).

PSG (Uyku Testi) - EEG Üzerine