Epilepsiyi Anlamak
Klasik tanımlarda epilepsi, beynin anormal elektrik deşarjı olarak tanımlanır. Milyarlarca hücrenin oluşturduğu trilyonlarca ağ sisteminin bir bölümünde oluşan anormal elektrik akımı, kaynak aldığı bölgenin ya da yayıldığı diğer beyin bölgelerinin çalışmasını etkileyerek epileptik anormalliği ortaya çıkartır. Sorun temelde beyin çalışma bozukluğudur. O halde beynin nasıl çalıştığını incelemekte fayda olacaktır.
BEYİN NASIL ÇALIŞIR?
Beyin çalışması, hücre içi ve hücreler arasındaki iletişimle sağlanır.
Hücre içi çalışması elektrik akımıyla, hücreler arası çalışma ise nörotransmiter adı verilen maddelerle sağlanır.
Komşu hücreden alıcılar (dendritler) aracılığıyla alınan mikrovolt düzeyindeki elektrik akımı ile beyin hücresi etkinleşir ve uzmanlaştığı konuyla ilgili görevi, diğer hücrelerle birlikte, yerine getirir. Elektrik akımıalıcılardan hücre gövdesine, buradan da hücre kuyruğuna (akson) gelerek, bir sonraki hücreye akımı iletmek için gerekli hazırlıklarınoluşturulmasını sağlar. Kuyruk ucuna gelen elektrik akımı, burada, kesecikler içinde bulunan nörotransmiterlerin hücreler arası boşluğa (sinaptik aralık) salınmasını sağlar. Bu boşluktan komşu hücrenin alıcı ucuna giderek bağlanırlar ve akımın diğer hücrede oluşmasını sağlarlar.
Beyin hücreleri arasında destek hücreleri (glia) bulunur. Bu hücreler, nöronlara nörotransmiter sağlar. Nöronların çalışabilmesi için gerekli maddeleri ulaştırır. Artık maddeleri alarak kana verir.
Beyin çalışma özellikleri EEG adı verilen yöntemle ölçülebilir. Kafaya yapıstırılan 19 adet metal disklerle ya da EEG şapkası ile ölçüm yapılır. Bu ölçümler ile aşağıda yer alan kayıtlamalar gerçekleştirilir. Ölçümler ile elde edilen beyin dalgaları, saniyede oluşma sıklığına göre sınıflandırılırlar. 1 saniye içinde 13 ve üzerinde oluşan dalgalara beta adı verilir. Sayı, 8-12 arasında ise alfa, 4-7 teta ve 4?den az ise deltadır. Burada önemli olan dalgaların aldığı şekildir. Bu nedenle 1 saniye içinde 2 ya da 3 ayrı tip dalga özellikleri de görülebilir.
Beyinde dolaşan ve alfa, teta ve delta dalgalarının oluşmasını sağlayan elektrik akımı, talamus adı verilen bir yapıdan kaynaklanır. Beta dalgaları ise, beyin kabuğundaki hücreler arası ayrı bir çalışma yöntemiyle oluşur.
Koku alma duyusu hariç vücudun içinden ve dışından gelen hemen tüm duyular talamusta toplanır. Burada işlenerek tüm beyine dağılır. Akımın ulaştığı beyin hücreleri, gelen bu bilgileri kendi özelliklerine göre yorumlayarak duyuların anlaşılmasını sağlar.
EPİLEPSİ TÜRLERİ
Klasik nörolojik anlayışlar, epilepsiyi klinik özelliklerine göre lokal ve genel olarak sınıflamışlardır. Ancak sınıflama türleri arttıkça esas konudan çıkılır endişesiyle ve hastalıklardan daha çok hasta özelliklerinin ön planda tutulması düşüncesiyle daha farklı bir anlatım yöntemi geliştirmek istiyorum. Çünkü ön planda hastalığın kendisi değil, hasta olmalıdır. Yapılan sınıflamalar göre hastalığı değerlendiren hekim sıklıkla hasta faktörünü bir kenara ittiği gözlenir. ?Sen epilepsisin ya da değilsin? biçiminde sergilenen yaklaşımlar hekimler arasında da farklılık göstererek hastayı ümitsizliğe iter.
BEYİN ÇALIŞMA BOZUKLUKLARI
Epilepsi?de beyin çalışması bozulmuştur. Ancak, beyin çalışma bozukluğu ile sadece epilepsi oluşmaz. Depresyon, anksiyete, anormal davranışlarla görülen hastalıklar, Parkinson ve Alzheimer hastalıklarında da beyin çalışma özellikleri bozulmuştur. Depresyon?da hücrenin kuyruğunda yer alan nörotransmiter sayısında azalma olduğu düşünülür ve bu nedenle hücreler arası boşlukta nörotransmiter etkinliğini arttırıcı tedaviler verilir. Bu ilaçlara antidepresan (lustral, prozac, anafranil, paksil vb.) ilaçlar denir.
Epilepsi tedavisinde kullanılan ilaçlarda, depresyon tedavisine ters olarak, durdurucu yönde etki göstererek nörotransmiter etkinliğini azaltmaya çalışırlar. Çünkü depresyonda nörotransmiter etkinliği azalmış,epilepside ise artmıştır.
Beyin çalışma bozukluklarında kullanılan ilaçlar, görüldüğü üzere, beyin çalışmasına müdahale eder özelliktedir. Ancak ideal tedaviyöntemi değillerdir. İdeal yöntem, destek beyin hücrelerinin yeterli oranda nörotransmiter yapmasını ve beyin elektrik akımını oluşturan talamusun normal etkinliğine kavuşmasını sağlamak olmalıdır.
BEYİN ÇALIŞMA ÖZELLİKLERİNİ ETKİLEYEN NEDENLER
1.Genetik,
2.Annenin hastalığı,
3.Zor doğum,
4.Anne sütü,
5.Beyni etkileyen ateşli hastalıklar,
6.Beslenme özellikleri,
7.Hafif ya da şiddetli kafa darbeleri,
8. Aşılar,
9.Genel anestezi altında geçirilen ameliyatlar,
10. Stres,
Yukarıda adı geçen nedenler beyin gelişimini ve çalışmasını etkileyerek beyin çalışma bozukluklarıyla ortaya çıkan pek çok hastalık biçimini oluştururlar. Bu hastalıklardan biri de epilepsidir. Bir başka değişle, MR ya da tomoğrafi gibi görüntüleme yöntemleriyle açıklanamayan nörolojik ve psikiyatrik hastalıkların nedeni, yukarıda adı geçen etkenlerdir.
EVDE EEG ÇEKİMİ :0532 731 43 85
? Rutin (Uyanık )EEG
? Uyku EEG : 1- 3 saatlik
? Uyku ?Uyanık EEG
? 1 Saat Video EEG Monitör Takibi...
? 3 Saat Video EEG Monitör Takibi
? Tüm Gece Video EEG
Rutin(Uyanık) EEG :Uyanık EEG diye bilinir. 20-30 dakika sürer.
Uyku-uyanıklık EEG :Uyanıklık ve Uyku halinde 60-90 dakika sürer özellikle çocuklarda uyku-uyanıklık EEG çekimi istenir.
1 veya 3 saatlik EEG Monitor Takibi: Rutin ve uyku EEG si gibi çekilir. Çekim saati daha uzun sürer.
Tüm Gece EEG : Tüm gece boyunca ortalama 8-12 saat süreli EEG çekimidir
Gece 1-2 Saatlik EEG Çekimleri : Gündüz uyumakta zorlanan hastalar için gece kısa süreli çekimler yapılmaktadır.
WWW.EEGUZERİNE.COM
www.eeguzerine.com